به مناسبت تولد پیت موندریان؛ ده نقل قول از او در باب نقاشی

 

 

«پیت موندیان» در میان هنرمندان «دِاستیل» هلند ، از بزرگترین و فعال ترین این هنرمندان به حساب می‌آید. او نقاش و نظریه‌پرداز هنر مدرن و یکی از هنرمندان بنام در سبک انتزاع گرایی هندسی است. موندریان پس از «مالوریچ» و «کوپکا»، به انتزاع هندسی ناب دست یافت و از این رو تاثیر بسیار زیادی بر هنر و معماری قرن بیستم گذاشت.

موندریان در سال 1920 نظریه خود؛ «نئو پلاستیسیزم» را در کتابی گرد آورد و به انتزاع گرایی ناب هندسی به عنوان یک ارزش هنری پرداخت. کتاب او، نئوپلاستیسیزم، یا «شکل آفرینی نوین» یکی از مهمترین و با ارزشترین تئوریهای انتزاع گرایی به شمار می‌آید. به نظر موندریان ، کوبیسم به نتایج منطقی تفحصهای خود دست نیافته بود و به آن انتزاعی که بیان یک واقعیت ناب است نرسیده بود. به اعتقاد موندریان ، با الهام از طبیعت ، باید به سطوح هندسی کاملا مسطح و ساده شده‌ای دست پیدا کرد؛ از این رو در نتیچه تحقیقات خود در سال 1924م. اعلام داشت: "من احساس کردم که این نکته را فقط به اتکای پلاستیک یا اصول شکل آفرینی ناب (پلاستیسیزم) می توان اثبات کرد."

 

موندریان که کار نقاشی را متاثر از ون گوگ به صورت کاملا اکسپرسیونیستی آغاز کرده بود، در طول شکل‌گیری روند کارش به تجریدی کاملا معقول و منطقی و هندسی دست یافت. در تابلوی «درخت سرخ» به سال 1908م. بیان اکسپرسیونیستی کار موندریان کاملا مشخص است، هرچند این بیان احساس‌گرایانه، با سادگی فرم و رنگ، مفهومی انتزاعی را نیز در خود مستتر داشته است. موندریان در مراحل بعدی کارش ، به تجزیه و تجرید فرم بیشتر توجه می کند و شیفته سطوح چهارگوش و یا منظم عمودی و افقی می شود که از طبیعت الهام گرفته است.

 

وبسایت آرت نت به مناسبت تولد این هنرمند ده نقل قول معروف او در باب نقاشی را گردهم آورده است. ترجمه‌ی فارسی این نقل‌قول ها را می‌خوانیم:

1. اولین پیشفرض در هنر نقاشی می‌بایست بیانی عمومی باشد.

2. تا آنجایی که من می‌دانم، نقاشی زمانی نقاشی است که به فراتر رفتن از بوم نقاشی بیاندیشد و نه محصور شدن در آن.

3. نقاشی انتزاعی یعنی حرکت کردن تصویر به سمت ماهیت اشیای پیرامون ما. این تعریفی است که من از کار خودم دارم.

4. من فکر می‌کنم که عنصر مخرب بیش از اندازه در هنر نادیده گرفته شده است.

5. تجسم بخشیدن به عناصر غیرمادی در هنر آسان‌تر از ترسیمِ عناصر مادی در آن است.

6. خطوط، رنگ‌ها و رابطه‌ی مابین این دو. این اساسِ زیبایی در هنر است. چیزی جز این نیست.

7. در زمان‌های گذشته که ارتباط فرد با طبیعت آسان‌تر بود، انتزاع یک امر بدیهی به نظر می‌رسید. اما در عصر طبیعت‌زدای امروزِ ما، رسیدن به انتزاع یک عمل شاق ذهنی است.

8. هنرمند می‌تواند همه چیز را حرکت دهد. هیچ چیز ساکنی در تصور هنرمند نیست. جهان او جهان تکان‌ها و لرزش‌ها است. او چیزهای در حرکت را لحظه‌ای در ذهنش فریز و سپس بر روی زمینه ثبت می‌کند.

9. از وحدت مابین معماری، مجسمه‌سازی و نقاشی یک واقعیت پلاستیکی جدید خلق خواهد شد.

10. یک هنرمند واقعی چاره‌ای جز تواضع ندارد. او ذاتاً چیزی جز یک منتقل‌کننده نیست. یک سطح بازتاب دهنده.