به مناسبت 71 سالگی راینر ورنر فاسبیندر؛ سینماگر آلمانی

 

 

فاسبیندر اگر امروز زنده می‌بود این هفته می‌بایستی 71مین سالگرد تولدش را جشن می‌گرفت. 

بخش سینمایی آکادمی هنر-راینر ورنر فاسبیندر از سینماگران آلمانی بود که آثارش  امروزه کمتر به نمایش در می‌آید، اما هنوز کم نیستند کسانی که او را برجسته ترین چهره سینمای بعد از جنگ آلمان می‌دانند. او ۳۷ سال بیش عمر نکرد و اگر در قید حیات می‌بود، روز ۳۱ ماه مه هفتاد و یکمین سالگرد تولدش را جشن می‌گرفت. فاسبیندر در طول ۱۳ سال زندگی سینمایی از فیلم «عشق از مرگ سردتر است»، ساخته ۱۹۶۹ تا آخرین فیلمش به نام «مرافعه» محصول سال ۱۹۸۲ همواره خلاق و سازش ناپذیر باقی ماند. او در هنر تا آخرین کار و در زندگی تا آخرین دم تنها از روحیه نا آرام و سرکش خود پیروی کرد. 

 

فاسبیندر  فرزند ناخلف طبقه متوسط شهری پس از جنگ آلمان بود که در زندگی و هنر با نفرت و بیزاری تسلی ناپذیری به جنگ همین طبقه رفت. جامعه آلمان که از ویرانه جنگ جهانی دوم سر بر داشته و با معجزه اقتصادی زندگی تازه ای از سر گرفته بود، به دستاوردها و پیروزی‌های خود با فخر و غرور نگاه می‌کرد.سینمای نوین آلمان که در اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل دهه ۱۹۷۰ شکل گرفت راهی تازه در برابر صنعت سینمای این کشور بود که تار و پود آن را زیر و رو کرد. سینماگرانی مانند ورنر هرتسوگ، ویم وندرس و فولکر شلوندورف در پی‌‌ریزی سینمای تازه سهیم بودند اما این فاسبیندر بود که با خلاقیت و توانی بی‌مانند به سینمای نو هویت و سیمایی اصیل داد. 

 

در هر صورت آفرینش و تکاپوی هنری فاسبیندر بی تردید رنگی از نبوغ دارد. بسیاری از کارهای خود را بدون تدارک قبلی و با شتابی فراوان خلق کرد. بیشتر اوقات بدون پیش نویس و یادداشت به صحنه فیلم یا تئاتر می‌رفت. او در آفرینش هنری استراحت و آرامش نمی‌شناخت. تنها ۳۷ سال زندگی کرد و در طول ۱۳ سال ۴۴ فیلم ساخت که برخی از آنها از شاهکارهای سینمای مدرن به شمار می‌روند. او در سینمای آلمان چهره‌ای مستقل و تکرو بود و با وجود این بر سینماگران هم میهن خود تأثیری عمیق باقی گذاشت. او خود به تنهایی یک مکتب بود، که درونمایه آن با هیجانی قوی و شوری عظیم شناخته می‌شد. 

 

فاسبیندر در زندگی و هنر به تکروی و سنت‌شکنی شهره بود. او با گرایش به همجنس گرایی، اعتیاد به مواد مخدر و الکل هم خود ویرانگری و هم طغیان اجتماعی خود را به نمایش گذاشت. او شخصیتی سازش‌ناپذیر داشت که با هر کار و هر روز زندگی بر فضای فرهنگی جامعه خود تأثیری ماندگار به جا گذاشت. زندگی خصوصی او مثل هنرش با شوری وحشی و روحیه ای طغیان آمیز همراه بود. سرگذشت او با رویدادهای فوق‌العاده و فراز و نشیب های شگرف به فیلمی بهت انگیز شباهت داشت.

 

فاسبیندر برای سینما و تلویزیون ۴۴ فیلم ساخت که برخی از آنها برای سینما دوستان همچنان جذاب و پرکشش هستند، از جمله سریال پانزده ساعته‌ای که بر پایه رمان "میدان آلکساندر" برلین، نوشته‌ی نویسنده بزرگ آلفرد دوبلین ساخت. او تنها فیلمسازی بزرگ نبود. او هم در سینما و هم در تئاتر بازیگری برجسته بود و در بسیاری از فیلم ها و نمایش های خود ظاهر شد. در تئاتر نیز مانند سینما نوجو و مبتکر و سازش،ناپذیر بود. برخی از نمایشنامه‌هایی که میان ۲۰ تا ۳۰ سالگی نوشت همچنان در تئاترهای معتبر اجرا می‌شوند. او در روز ۱۰ ژوئیه ۱۹۸۲ در سن ۳۷ سالگی در مونیخ درگذشت.