تعارضات اجتماعی و کنش‌های شکست‌خورده‌ی فرودستان: مطالعه‌ی جامعه‌شناختی فیلم «بوتیک»
- توضیحات
- نوشته شده توسط وحید میره‌بیگی
- دسته: جامعه شناسی و هنر
- منتشر شده در 1394-05-19 16:11
چکیده
متن حاضر، سعی دارد تا با روش نشانه‌شناسیِ ساختاری، به تحلیل رمزگانِ موجود در فیلم «بوتیک» بپردازد. این فیلم در سال 1382 و به کارگردانیِ «حمید نعمت الله» ساخته شد. در این نوشتار با تحلیل کدهایِ در تقابل، نشان داده می‌شود که این فیلم چگونه شکاف‌های طبقاتی، جنسیتی و نسلیِ جامعه‌ی ایران در دوره‌ی اصلاحات را بازنمایی و به نقد می‌کشد.
مقدمه
نمی‌توان انتظار داشت که بورژوایی شدن ِطبقه‌ی کارگر آن‌گونه که در غرب به دلیل اِعمال ِدگرگونی‌هایی در سیستم ِاقتصادی پدید آمد را -دقیقاً یا اندکی ناقص¬تر- در ایران به نظاره نشست، اما این امر به نحوی خاص در ایران نیز اتفاق افتاد؛ با روی کار آمدن دولت ِاصلاحات و بازتر شدن ِفضا برای جابه¬جایی نشانه‌ها (واژه/تصویر و...)، اقشارِ مختلفِ جامعه با انتقال ِتشدید شونده‌ی حجم عظیمی از اطلاعاتِ گونه‌گون روبه‌رو شدند؛ ماهواره، دستگاه‌های ضبط و پخش خانگی، موبایل‌ها، روزنامه‌ها و کتاب‌ها، همه و همه رشد یافتند و جامعه اطلاعاتی‌تر گشت؛ علاوه بر شبکه‌های ماهواره‌ای رسانه‌ی ملی نیز طی بازنمایی "خانه" به مثابه مکانی با وسایلی تجملی ایستارهای مردم را تحت تأثیر قرار داد. تغییرات ملموس ِزندگی روزمره، در دوره اول اصلاحات، انسان ِایرانی را به تغییرات معیشتی و کمتر شدن ِشکاف ِطبقاتی نیز متوقع ساخته بود، اما به دلیل باقی ماندن این معضلات، روز به روز از این امید کاسته می‌شد و "غم ِنان" برای اکثریت ِدرمانده، باقی می‌ماند. یعنی از سویی شکاف‌های اقتصادی تغییر محسوسی به خود ندیده و از سوی دیگر ارزش‌ها و سبک زندگیِ طبقات بالا فراگیر می‌شد.
