واکنش میراث فرهنگی به ثبت ملی درخت سوژه عکاسی کیارستمی

«منبع الهام عباس کیارستمی در تصاویری که ماندگار کرده درختی در دماوند است، در حالی که درختِ فیلم «خانه دوست کجاست» این کارگردان فقید در روستای «کوکر» گیلان است که هر کدام را به صورت مستقل در فهرست آثار ملی می‌توان ثبت کرد.»

به گزارش بخش تجسمی آکادمی هنر به نقل از ایسنا، برای نخستین بار خبر ثبتِ درختی متعلق به «عباس کیارستمی» پنجم تیر امسال و توسط مهدی شادی‌زاده - کارگردان فیلم مستند «همراه با باد» - در مراسم دیدار با عوامل فیلم مطرح کرد: «عباس کیارستمی سال‌های بسیاری از تک درختی نزدیک دماوند عکاسی کرده است. این درخت با نام عباس کیارستمی مانوس شده و از آنجا که حافظه تاریخی ما کوتاه است باید یک‌سری اتفاق‌ها ثبت شود. خانم مهسا همتی طرحی برای ثبت «تک درخت» عباس کیارستمی ارائه داد، طرح را دنبال کردیم و با کمک آقایان علیرضا تابش و مهرشاد کاظمی، مراحل اداری آن پیش رفته و قرار است این «تک درخت» اواخر تیر ماه به عنوان یادبود آقای کیارستمی ثبت شود.»

همه چیز مورد تائید بود تا این که چند روز قبل یعنی ۲۴ شهریور سعید نجاتی – کارگردان - در آیین اختتامیه فصل عباس کیارستمی در پردیس سینمایی سیتی سنتر اصفهان اظهار کرد: «پیش‌تر خبر ثبت تک‌درختی در منطقه دماوند به نام عباس کیارستمی رسانه‌ای شده بود اما باید اعلام کنم تک‌درخت کیارستمی که در فیلم «خانه دوست کجاست» شاهد آن هستیم، در روستای "کوکر" از توابع گیلان قرار داشته و خبر رسمی ثبت آن در فهرست میراث فرهنگی کشور نیز طی روزهای آینده منتشر می‌شود.»

این صحبت‌ها در حالی مطرح می‌شوند که به نظر می‌رسد به یک نکته توجه نمی‌شود، دو درخت در موقعیت‌های مختلف مورد توجه «عباس کیارستمی» بوده که یکی بیش از دیگری منبع الهام این کارگردان سرشناس بوده است و از سوی دیگر به نظر می رسد با توجه به شرایط خاص هر درخت، امکان ثبت ملی آن توسط میراث فرهنگی وجود دارد.

مدیر اداره میراث فرهنگی شهرستان دماوند با تاکید بر این‌که صحبت‌های مطرح شده درباره‌ی درخت دماوند ربطی به فیلم «خانه دوست کجاست» ندارد، تاکید می‌کند: کیارستمی فقط عکاسی‌هایش را در این جا انجام داده و احتمالا منطقه‌ی موجود در گیلان و نقطه‌ای که درخت در آن‌جا قرار داشته، فیلم «خانه دوست کجاست» در آنجا ساخته شده است که البته گفته می‌شود اکنون آن درخت وجود ندارد.

او با بیان این‌که هر اثر برای ثبت ملی نیاز به یک پشتوانه دارد، ادامه می‌دهد: می‌توان با یک اسم مانند «کیارستمی» ۱۰ درخت را در فهرست آثار ملی ثبت کرد، اما اگر قرار بود همه‌ی درخت‌ها را با نام «درخت فیلم خانه دوست کجاست» ثبت کنیم، در این کار ابهام وجود داشت که کدام درست است. اما چون درختِ دماوند ربطی به فیلم ندارد، این کار امکان‌پذیر است.