در ستایش جین وایلدر / وایلدر و فیلم‌های به یاد ماندنی‌اش

 

جین وایلدر، کمدین و بازیگر سرشناس آمریکایی که در اواخر عمر به بیماری آلزایمر مبتلا شده بود، در ۸۳ سالگی درگذشت.

وایلدر در سال‌های دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ از مهم‌ترین کمدین‌های جهان بود. او می‌گفت گمان نمی‌کند استعداد بازی در فیلم‌های کمدی را داشته باشد و با این‌حال در دوره شکوفایی‌اش به یکی از مهم‌ترین بازیگران فیلم‌های کمدی بدل شد. مل بروکس، کارگردان و بازیگر سرشناس آمریکایی درباره او نوشت: «وایلدر یکی از استعدادهای دوران ما بود که با حضور جادویی‌اش، فیلم را تماشایی می‌کرد.»

 

به مناسبت درگذشت جین وایلدر نگاهی داریم به مهم‌ترین فیلم‌هایی که از او به یادگار مانده است:

 

چارلی و کارخانه شکلات‌سازی

 

در این فیلم که از روی یک داستان کلاسیک برای کودکان [نوشته رولد دال) در سال ۱۹۶۸ساخته شده و تیم برتون کارگردانی آن را به عهده داشت، جین وایلدر نقش کارخانه‌داری به نام ویلی وانکا را بازی می‌کند. پنج کودک اجازه دارند که با یک یلیط طلایی از کارخانه شکلات‌سازی او بازدید کنند. در حین بازدید این کودکان با صحنه‌های جادویی و شگفت‌انگیزی مواجه می‌شوند. وایلدر در همه سکانس‌های فیلم حضور دارد.

 

چارلی، پسر فقیری که در دامن یک خانواده پرمهر زندگی می‌کند، آنقدر فقیر است که هر سال فقط یک شکلات می‌خورد. او کارخانه شکلات‌سازی را به دست می‌آورد و ویلی وانکا هم که مردی تنها و ورشکسته است صاحب یک خانواده می‌شود.

 

در سال ۲۰۰۵ فیلم دیگری هم بر اساس این داستان ساخته شد که جانی دپ در آن در نقش ویلی وانکا را بازی می‌کرد. بازی وایلدر اما همچنان منحصر به فرد و دست‌نیافتنی ماند.

 

آنچه درباره جنسیت می‌خواستید بدانید

 

جین وایلدر در فیلم «آنچه درباره سکس می‌خواستید بدانید اما می‌ترسیدید بپرسید» ساخته وودی آلن یک بازی کاملاً متفاوت ارائه داد. در یکی از اپیزودهای این فیلم وایلدر نقش پزشکی را بازی می‌کند که عاشق یک گوسفند است.

 

او در یک هتل مجلل اتاقی رزرو می‌کند و با گوسفندی که دلباخته‌اش است شبی را به صبح می‌رساند. دربان هتل از او می‌پرسد: «شب کسی مزاحم‌تون نشه؟» و او هم پاسخ می‌دهد: «خیلی ممنون می‌شم اگر کسی مزاحم نشه» و به این ترتیب یک شب رمانتیک رقم می‌خورد: او به گوسفند عشق آتشینش را اعتراف می‌کند.

 

زین‌های شعله‌ور

 

زین‌های شعله‌ور (۱۹۷۴) یک فیلم وسترن کمدی‌ ساخته مل بروکس است که از نژادپرستی در آمریکا انتقاد می‌کند. جین وایلدر در این فیلم نقش یک هفت‌‌تیرکش را بازی می‌کند.

 

یک شرکت قدرتمند حمل و نقل قصد دارد برای گسترش شبکه راه‌آهن زمین‌ها و خانه‌های مردم را غصب کند. ارتشی از تبهکاران را به خدمت می‌گیرد و برای مردم مزاحمت ایجاد می‌کند با این هدف که آن‌ها را از شهرشان فراری دهد. وایلدر از کلانتر سیاهپوست دفاع می‌کند و مقابل دار و دسته تبهکاران می‌ایستد. مردم جمع می‌شوند و تصمیم می‌گیرند مقاومت کنند. شهردار، یک مرد سیاهپوست را به عنوان کلانتر انتخاب می‌کند. اما ساکنان شهر که عقاید نژادپرستانه دارند با او مخالفت می‌کنند. فقط یک نفر از کلانتر سیاهپوست حمایت می‌کند: هفت‌تیرکشی که وایلدر نقش او را بازی می‌کند.

 

زن قرمزپوش

 

جین وایلدر در مجموع پنج فیلم هم کارگردانی کرده. مهم‌ترین و موفق‌ترین این فیلم‌ها «زن قرمزپوش» (۱۹۸۴) است. این فیلم بیشتر به خاطر حضور کلی بروک، از معروف‌ترین مدل‌های دهه ۱۹۸۰ مطرح شد. ترانه I Just Called To Say I Love You از استیوی واندر هم نام این فیلم را بر سر زبان‌ها انداخت.