این بتمن زمینی دور از انتظار، نگاهی به فیلم بتمن مت ریوز

شاید کسی گمان نمی کرد پس از بتمن‌های نولان به خصوص دو قسمت اول با یک بروس وین موفق روبه‌رو شوند. پس از افول شخصیت بتمن با بن افلک، رابرت پتینسون در بتمن بسیار موفق عمل کرده است. متر ریوز با نسخه موفق خود اعتبار دیگری در سینما به این شخصیت بخشیده که در ادامه بیشتر توضیح خواهم داد.

اگر بتمن ریوز را با بتمن نولان مقایسه کنید کاملا راه را اشتباه رفته‌اید آن وقت مقهور اکشن موفق و بالاتر از آن بازی شگفت آور هث لجر می‌شوید، اما این‌جا ما صرفا با بتمن روبرو نیستیم بلکه بتمن ریوز یک فیلم جنایی پلیسی در بستر شهر گاتهام است که بروس وین تنها لباس بتمن پوشیده بی‌آن‌که آن کلیشه‌های بتمن را با خود داشته باشد. بتمن جست‌وجوگر که نمی‌داند فساد شهر می‌تواند گریبان اعتماد او به پدر، خانواده و نزدیکانش را بگیرد.

شخصیت بتمن با این‌که برخلاف اغلب ابرقهرمانان نیروی شگفت‌آوری در بدن و فیزیک ندارد اما لباس، ماشین و قابلیت‌هایش فراتر از افراد عادی است. ماشینش یک ماشین مرگ است که شلیک می‌کند ماشین‌های دیگر را به سمت خود می‌کشد. بتمن برفراز شهر گاتهام یا آرکهام پرواز می‌کند و از ساختمانی به ساختمان دیگر همچون سوپرمن و اسپایدرمن با قابلیت‌های لباسش می‌رود. بتمن ۲۰۲۲ هیچ‌کدام از این‌ها را ندارد شخصیت بروس در لباس بتمن حتی در حین پریدن هراس دارد، کمترین استفاده از قابلیت‌های لباس در فیلم دیده می‌شود و مهمتر از آن ماشینش حتی به گرد پای یک مازراتی هم بزور می‌رسد و چیزی شبیه ماشین‌های دیگر است. بتمن ریوز نه بر فراز شهر بلکه در تاریکی‌هاست چنانچه در فیلم هم به آن اشاره می‌شود که قانون شکنان از او هراس دارند چون گمان می کنند در دل هر تاریکی بتمن پنهان شده تا به داد مظلومی برسد.

این بتمن زمینی واقعا دور از انتظار عمل می‌کند و به ما نشان می دهد آن چنان که اسپایدرمن با تارهایش هر کسی را نجات می دهد یا آیرون من -که با قدرتی که مشخص نیست از کجا می آید- جلوی هر چیزی را می‌گیرد توان نجات دادن همه را ندارد، بلکه همچون یک قهرمان زمینی بخشی از مردم را می تواند از دل آب با آن نمای سینمایی فوق العاده نجات دهد.

یکی دیگر از نقاط عطف فیلم چهره عشق میان بتمن و کت‌وومن (زوئی کراویتز) است. از آن نمای نگاه کردن بتمن به او از پشت ساختمان‌ها گرفته تا لحظه رسیدن به هم در پشت بام و غروب آفتاب بی آن‌که دیالوگ یا روایت اضافه‌ای در کار باشد عشق زیبایی میان آن‌ها به تصویر کشیده می‌شود. ریوز بی‌آن که وقت صرف جلوه‌های بصری و مبارزات بی‌هدف کند با میزانسن‌هایش، نورپردازی در دل تاریکی، سایه روشن‌ها و غبار و مهی که در گاتهام به وجود آورده در کنار چهره خسته و شکننده بروس وینی که از آن همه فساد حتی در نزدیکی خود به ستوه آمده تصویر متفاوتی از بتمن به ما نشان می‌دهد.

بدمن‌های فیلم نیز همه در بالاترین سطح قرار دارند. از ریدلر (با بازی پل دنو) که خود را خیرخواهی چون بتمن نشان می‌دهد تا خورده پای مافیایی چون پنگوئن (با بازی کالین فارل) که تمایل دارد در قامت یکی از بزرگان مافیا باشد. عناصر و شخصیت‌های فیلم به خوبی در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تا نسخه اقتباسی خوبی از ریوز به دور از هر گونه مقایسه با نسخه نولان داشته باشیم.