ققنوس ... راهی به نشانه-معناشناسی سیال

راهی به نشانه-معناشناسی سیال با بررسی موردی «ققنوس» نیما توسط دکتر حمیدرضا شعیری و ترانه وفایی صورت گرفته است. در این کتاب، با بررسی نشانه- معناشناختی "ققنوس" نیما متوجه می‌شویم که دیگر نمی‌توان نشانه‌ها را دارای کارکردی صرفا مکانیکی، کلیشه‌ای و از پیش تعریف شده دانست.

ققنوس – نشانه تأکیدی بر این نکته است که جریان معناسازی جریانی پویا و سیال است؛ زیرا ققنوس نیما از مرغ تا ققنوس شدن و از ققنوس تا اسطوره شدن در نوسان است. ققنوس نشانه‎ای طغیانگر است که با تکیه بر دریافتی حسی-‎ادراکی و با پشت سر گذاشتن تجربه مرغ بودن بر معنای فرسوده و غبار گرفته هستی خود غلبه می‎کند. این همان چیزی است که او را از روزمرگی بی معنا نجات می‎دهد و به نشانه‎ای متعالی تبدیل می‎کند. ققنوس معنا را نه آن چنان که هست و نه آن چنان که باید باشد، بلکه آن گونه که می‎تواند باشد متجلی می‎کند. او مرغی پدیداری است که به جای کنار آمدن با معنا، معنا را ریسک می‎کند. ققنوس در فرآیندی تنشی هویت نشانه‎ای خود را متجلی می‎کند. ققنوس در فرآیندی تنشی هویت نشانه‎ای خود را متحول می کند. فرآیند تنشی نیز به نوبه‎ی خود جریان‎های گستره‎ای، فشاره‎ای، هم‎سو ناهم‎سو را می‎آفریند. و بالاخره همین جریان‎ها هستند که سبب تولید ارزش‎هایی آفرینشی، اسطوره‎ای، مرامی و متعالی می‎گردند. در واقع، فرآیند تنشی گفتمان سیالیت معنا را در پی دارد؛ و سیالیت معنا سبب سیالیت ارزش می‎شود. به همین دلیل است که ما در نشانه-معناشناسی سیال با معناهای در حال «شدن» مواجهیم و نه با معناهای منجمد و تثبیت شده.

 لازم به ذکر است کتاب فوق توسط انتشارات علمی و فرهنگی در اواخر سال 1388 به چاپ رسیده است.