گِردِ شهر؛ با چراغ (تأملی بر ویدئوآرت‌های نمایشگاه حیات - زن)

مقدمه:
نمایشگاه ویدئو آرت در گالری اکنون شهر اصفهان با عنوان «حیات - زن» از 28 آبان ماه تا 9 آذر به نمایش درآمد. آثار به نمایش درآمده محصول آکادمی بین‌المللی ویدئو آرت فم‌لینک¹ کشور فرانسه بود. کیوریتور خارجی نمایشگاه را ورونیک ساپین و نمایشگاه گردانی گالری اکنون را مینو ایران‌پور برعهده داشت. در مجموعه جستارهای ذیل تلاش شده تا یادداشت‌های بر ویدئو آرت نگاشته و آثار به‌صورت اجمالی توصیف و خوانش شوند.

 

1- ویدیو آرت با عنوان «جریان نرم یا سیال»²  بر نوعی همسانی و تشابه در ساختار وجود زنانه فارغ از تمایزات فرهنگی، نژادی، قومی، عقیدتی صحه می‌گذارند. درواقع فیلم با تمهیدات و ابزارهای نرم‌افزاری و فضاسازی چندبعدی سعی می‌کند تمایزات صوری زنان را امری عرضی و تابعی نشان دهد (شمایل سرهای زنانه بصورت چند بعدی بر مداری گردش می‌کنند؛ ما فقط وجهی آناتومیگ و فیگور مانند از صورت زنانه می‌بینم) و بر این امر دلالت کند که زن بودگی کلیتی است واحد و جهان‌شمول. از این منظر، ویدئوآرت نظریه‌ی فمینیستی دوروتی اسمیت را متبادر می‌سازد که معتقد بود «تمامی زنان از واقعیت زیست‌شناختی، روانی و اجتماعی مشترکی برخوردارند و بنابراین واجد تجربه جنسیتی مشترکی هستند». فیلم از این خلال خاص‌بودگی تجربه زنانگی اعم از ریختار و شخصیت و نظام‌های فرهنگی درونی شده نادیده می‌گیرد (سرکوب تفاوت‌ها) و قابل نقد و مباحثه می‌گردد.

 

2- ویدئو آرت بعدی با نام «مسیر دشوار»³  زن را در پس حائل‌ها و پرده‌هایی نشان می‌دهد. ما سایه‌ای از او را می‌بینیم. سایه‌ای پررنگ که در مرز حقیقت و مجاز است. حائل ضخیم‌تر از یک پرده سپید ساده است و چونان امری منجمد و مستحکم مانع از تحقق زن است. پرده به ضخامت و استحکام نرده‌های فلزی است. تلاش‌ها و کوشش برای عبور از مانع و زدودن آن بی‌معنا و ناممکن به نظر می‌رسد. در پس‌زمینه صدای عناصر طبیعی به گوش می‌رسد. گویی زن با طبیعت این‌همان می‌شود و توسط نظام‌هایی اسطوره‌ای؛ طبیعی. سایه به‌مرور محو می‌شود.

 

مطلب کامل را از زیر دانلود کنید

 

---

1. Femlink
2. Fluid Flux: Evgenija Demnievska -Serbia
3. Passage Difficile: Mouna Jamal Siala -Tunisia