ده اثر ابزورد کلاسیک

توضیح مترجم: میشائیل فولی چهار رمان منتشر کرده است (فراسو¹: 2002 ) و چهار مجموعه شعر(پاییز، فرد تقدیرگرا را می‌فریبد²: 2006). مجموعه جدید و منتخب شعر بعدی وی نیز در سال 2011 منتشر شد. «عصر پوچی» اولین کتاب منثور و غیر داستانی تخیلی وی است. به نظر می‌رسد، انتشار این کتاب، ناشی از اعتقاد بدان است که وضعیت بشری اساساً پوچ است؛ و این اعتقاد بواسطه اظهارات ادبی و فلسفی پیرامون موضوعات و پیشرفت‌های گسترده‎ی دنیای معاصر تقویت می‌شود. "آخرالامر، فشار ناشی از این دو منبع، مرا مجبور به برساخت ترکیب پوچ گونه‌ی پیش رو می‌کند: "عصرِ پوچی". لیست کلاسیک روبرو که بر اساس ترتیب زمانی معکوسی مرتب شده‌اند، همگی به یک اندازه در ادبیات ابزورد اهمیت داشته و تأثیرگذار بوده‌اند.

 

 

 

1- چگونه مامبو-جامبو بر دنیا غلبه می‌کند3 فرانسیس وِین

بررسی و مطالعه‌ی پوچی معاصر بیانگر آن است که مقامات سیاسی بریتانیا در جستجوی راهی هستند که شوراهای دولتی و درون شهری را تقویت کنند. آن امر بواسطه‌ی بهره‌گیری از تعالیم فنگ‌شویی که از رنکا ویکمارتن⁴ عاریت گرفته شده، محقق می‌شود. وی می‌گفت: "گل‌های قرمز و نارنجی، جرم را کاهش می‌دهد و معرفی و تشریح اجزاء و ترکیب آب، قادر به کاهش فقر است". بدین وسیله من این اندیشه قدیمی را بخاطر می‌آورم. در کنار موارد بسیار دیگر، همچنین نشان می‌دهد که یکی از دستیاران ریاست جمهوری آمریکا، رولاند ریگان، می‌گفت "واقعاً هر امر و تصمیم بزرگی" که شامل امضای فوری معاهده محدود کردن سلاح‌های هسته‌ای می‌شد برای اولین بار بوسیله منجمِ سان فرانسیسکویی به نام «جان کویگلی⁵» تأیید ‌شد: یا آنکه، 48 درصد آمریکایی‌ها به یوفو⁶ -بشقاب پرنده ناشناس- معتقدند، یا 27 درصد آمریکایی‌ها موجودات فضایی را بر زمین دیده‌اند؛ در حالیکه فقط 2 درصد (7/3 میلیون نفر) واقعاً مدعیند که قربانی ‌رباییش آدم فضایی‌ها شده‌اند.

2- کارهای تعجب برانگیزی که من هرگز انجام نمی‌دهم⁷ دیوید فاستر والاس

روایتی مضحک و هولناکی از کشتی تفریحی کارائیبی؛ یک اثر مستند واقع‌گرایانه و با دقت ساخته شده‌ای است که در عین حال یک داستان معاصر نیز هست. نماد بسیار خوب این زمانه، همین کشتی تفریحی است. – ابزار تفریحی و تفرج متحرک عظیم- که در ساختمان آن کودکان عجیب‌الجثه‌ای حمل می‌شوند که لباس‌های تفریحی و فراغتی خمیری پوشیده‌اند و گرداگرد آنها فروشگاه‌هایی قرار دارد. والاس با شگفتی و حیرت روایت می‌کند: "من شنیدم که شهروندان جوان شیک و اعیانی آمریکایی از میزبان و بخش پذیرش می‌پرسیدند که آیا لوله تنفس ضرورتاً خیس خواهد شد؟ آیا آب، به بیرون پرت خواهد شد؟ آیا خدمه کشتی بر عرشه‌ی کشتی می‌خوابند؟ و چه زمانی شیپور صرف غذا نواخته می‌شود؟

3- مسیحی جادویی⁸ تری ساترن

این داستان درباره‌ی فردی شوخ‌طبع و لوده به نام گی‌گراند⁹ است. یک مرد ثروتمند، باهوش و فریبنده که خود را مشغول به تجارت‌های مختلف و خراب کردن و بهم زدن آن می‌کند. برای مثال وی سهام شرکتی با کالاهای زیبایی‌ِ پوچ را خریده و یک شامپو به نام "داونی" که بر اساس فرمول " راز کلئوپاترا" ساخته شده، اما در حقیقت برای تخریب مو ساخته شده است، را تولید و عرضه می‌کند. اما ضربه‌ی اساسیِ گری آن زمانی است که وی افراد مشهور و گروه‌هایی را به کشتی تفریحی کشانده و آنان را می‌فریبد. مسیحیِ جادوییِ عضو اس اس، با نوعی نبوغ دیوانه‌وار و شیطانی، فعالیت خود را شروع کرده و تمامی کشتی را به دیوانگی می‌کشاند.

4- در انتظار گودو ساموئل بکت

کافکا به قصه‌ی معمایی، به وسیله جست و جوگری که همیشه ناامید و ناکام می‌ماند، چرخش و پیچ تابی مدرن و نو می‌دهد. داستانی بدون قهرمان و نتیجه. بکت از این مرحله نیز فراتر می‌رود. گودو روایت چالشی است بدون تلاش و جستجو. دو نفر ولگرد و آواره، بصورت تمام و کمال افراد مدرن، از اینکه مبادرت به جست و جو نمی‌کنند، اذیت نشده و رنجی نمی‌بینند؛ آنان صرفاً منتظر معنایی هستند که برای آنان سر برسد.

5- اسطوره‌ی سیزیف¹¹ آلبر کامو

این بهترین الگوی یک اثر نظری ابزورد است. کامو وضعیت بشری را با تقدیر سیزیف مقایسه می‌کند. وی تا ابد محکوم شده بود تا سنگی را بالای تپه ببرد. داستانی که روایتگر زندگی همه آنانی است که مجبورند کار کنند تا بتوانند به زندگی ادامه دهند. اما استدلال کامو این است که سیزیف محکوم به شاد بودن است؛ چون سنگی دارد. کتاب کوتاه و مختصر و با نگارشی بدیع و عالی است. جملات کامل و کم نظیرش شایسته آن است که بر ماگ‌های قهوه، تی‌شرت‌ها و آهنربای یخچال‌ها و هر جای دیگری نقش بندد.

6- پلیس سوم¹² فلن اوبراین

این افقی دیگر به زندگی، به منزله‌ی تکراری پوچ است. وهم‌آور، کابوس‌گون و بطور کامل سیاه. درصحنه‌ای کلیدی، سرژانت پلاک¹³ و پلیس مک کرویسکمن¹⁴ راوی را به ملاقاتی بی‌زمان می‌برند (زیرزمین‌های تنگ و عمیق ایرلند شمالی) و به او می‌گویند هر چه بخواهد، می‌تواند دستور و سفارش دهد. بعد از کمی تأمل، راوی درخواست خود را مطرح کرده و پنجاه جعبه طلا، شیشه‌ای ویسکی، سنگ‌های گران‌بهایی به ارزش دویست هزار یورو، کمی موز، خودنویس و ابزار نوشتن، کت و شلواری آبی با خط‌های ابریشمی و سلاحی برای نابودی دشمنان و رقیبان می‌گیرد. اما همانطور که او اینطرف و آنطرف می‌گردد تا برای خروج سوار آسانسور شود، اگاه می‌شود که او بایستی با همان وزنی که داخل شده بود، خارج گردد. بنابراین وی مجبور و ملزم به رها کردن ثروت و مرده‌ریگ‌هایش بود. وی اشک تلخی و ساکتی می‌ریخت- تفریحی مشقت‌بار و همچنین جابجایی غریب.

7- مسخ فراتنش کافکا

فکرِ بکر اینجاست. جایی که گریگوری سامسا¹⁶ بعنوان حشره‌ای بزرگ از خواب بیدار می‌شود. او خودش احساس "رنجشی خفیف" می‌کند؛ این دیگرانند که با وی بدرفتاری می‌کنند و از وی منزجر می‌شوند، بطور خاص خانواده‌اش. در این میان، صرفاً تمیزکار سابق خانه تاثیر نمی‌پذیرد و با کمال میل از خلال روزنه‌ای از سقف با گریگوری سامسا صحبت می‌کند.

8- مردی که هایدلبرگ را به تباهی کشاند¹⁷ مارک تواین

تواین عموما بعنوان نویسنده‌ای طنزپردازی درخشان شناخته می‌شود. اما این اثرش به شدت خشن و تاریک است. در این اثر عالی وی هایدلبرگ را که بخاطر فساد ناپذیری‌اش پرآوازه است را با یک مهاجم، مورد حمله قرار می‌دهد تا حدی که آن مرد یک سال برنامه‌ریزی کرده تا نقشه‌ی خوبی بریزد و بتواند نفاق و ریای شهروندان برتر و اصلی شهر را افشا کند. این نقشه، شامل دسترسی به محموله‌ی طلاها، در قله‌ی اهریمنی آن، در صحنه‌ی ملاقات شواری شهر که به شکل ظریفی طنزآمیز بود، می‌شد. شیداگونگی نوشته‌های اولیه تواینی با سبُعیتِ کینه‌جویانه‌ی نگاه‌های متأخرش در اینجا به خوبی با یکدیگر ممزوج می‌شود.

 

9- بووارد و پکوشه گوستاو فلوبر

این قصه، روایتگر دو منشی زبون و مانند یکدیگر است؛ بووآرد بصورت غیرقابل انتظاری به پولی دست پیدا کرده و آنان تصمیم می‌گیرند تا کار را رها کنند و خود را به کسب دانش بسپارند. آنان سعی کرده تا به ترتیب در حوزه‌هایی مانند کشاورزی، شیمی، پزشکی، نجوم، زمین شناسی، ژیمناستیک، معنویت‌گرایی، فلسفه، دین و جمجمه‌خوانی¹⁹ متبحر شوند و در هر کدام بهترین متخصصان شوند، اما دستِ آخر همیشه این تلاش‌ها به فاجعه یأس و سرخوردگی بدل می‌شود. در دوره‌ی تحصیلیشان آنان، کودکان مجرمان را برای تدریس می‌پذیرند و آنان را تحت تعلیم و تربیت قرار می‌دهند. در نتیجه‌ی این بهبود استقامت‌گونه، بچه‌ها باغ را تخریب کرده، ظرف‌ها را در آشپزخانه می‌شکنند، غذا و پول می‌دزند و به معلم بشردوستشان حمله می‌کنند و نهایتاً گربه‌ی خانگی را زنده زنده در ظرف غذا می‌جوشانند.

10 – جامعه(فصلی از کتاب مقدس)

به زیباترین و شیواترین زبان، این بیانات اشاره می‌کنند که هر چیزی در مورد پوچی انسانی حائز اهمیت است. نه نیازی به ادبیات هست و نه فلسفه؛ اما بعنوان، مولفی مُدرک نیز این امر را تأیید و تصدیق می‌کند که، "تدوین کتاب‌هایی بی‌شمار انتها ندارد²¹".

 

منبع: گاردین

 

---

پی نوشت ها:

1- Beyond
2- Autumn Beguiles the Fatalist
3- How Mumbo-Jumbo Conquered the World by Francis Wheen
4- Renuka Wickmaratne

5- جون کوئیگلی (Joan Quigley) ستاره‌شناس آمریکایی است که بعنوان مشاور نانسی ریگان بانوی اول ایالات متحده و همسر رونالد ریگان معروف و مشهور بود. او پس از حمله تروریستی جان هینکلی به رونالد ریگان در سال 1981 از طرف نانسی ریگان احضار شد و بعنوان مشاور سری کاخ سفید و نانسی ریگان تا سال 1988 مشغول به خدمت بود. گفته‌اند رونالد ریگان بدون مشورت با او از تصمیمات مهم اجتناب می‌نمود و نظر او را جویا می‌شد.

6- unidentified flying object )UFO (
7- A Supposedly Fun Thing I'll Never Do Again by David Foster Wallace
8- نویسنده فیلمنامه دکتر استرنج لاو       The Magic Christian by Terry Southern
9- Guy Grand
10- Waiting for Godot by Samuel Beckett
11- The Myth of Sisyphus by Albert Camus
12- سومین پلیس، نشر چشمه، ترجمه پیمان خاکسار                 The Third Policeman by Flann O'Brien  
13- Sergeant Pluck
14- Mac Cruiskeen
15- The Metamorphosis by Franz Kafka
16- Gregor Samsa
17- The Man That Corrupted Hadleyburg by Mark Twain
18- بووارد و پکوشه (1881)  ترجمه افتخار نبوی‌نژاد، انتشارات کاروان      Bouvard and Pécuchet by Gustave Flaubert
19- phrenology
20- Ecclesiastes

21- آیه‌ای است از کتاب مقدس، بخش 12، آیه 12: به معنای: ساختنِ (نوشتن) كتاب‌های‌ بسیار تمامی ندارد و مطالعه‌ زیاد، تَعَب‌ بدن‌ است.
 (Of making many books there is no end, and much study is a weariness of the flesh)