یادداشت فیلم‌های روز سوم تا پنجم - از روز روشن تا حوض نقاشی

 

 

سینمای ایران رو به افول است و این را جشنواره‌ی فجر که آیینه تمام قد سینمایمان شده نشان می‌دهد. سال گذشته پس از دیدن فیلم‌های فجر همه دم از حال وخیم سینما می‌زدند کسی جدی نگرفت و باز هم باید بگوییم که سال بعدی نیز سال خوبی را سینما پشت سر نخواهد گذاشت.

 

 

آن‌قدر فیلم‌های ضعیف در جشنواه امسا زیاد است که ترجیح می‌دهم برایتان از فیلم‌های مهم و گزارشی از حواشی نشست‌ها داشته باشم. شنبه چهاردهم بهمن ماه روز روشن ساخته حسین شهابی یکی از فیلم‌هایی بود که لااقل مخاطب را سر جای خود برای تماشای ادامه فیلم می‌نشاند. بازی پر متانت مهران احمدی وزنه‌ی این فیلم بود و در کنارش پانته‌آ بهرام مثل همیشه خوب بود. داستان فیلم در مورد قصاص و نجات جان یک آدم است و بی‌تفاوتی انسان‌های اطراف را نسبت به این موضوع نشان می‌دهد. از نکات جالب توجه نشست این فیلم می‌توان به واکنش مهران احمدی به صحبت‌های جهانگیر الماسی و سینمای مستقل اشاره کرد: «زنده باد سینمای مستقل ایران. دیشب برنامه هفت را نگاه می کردم که آقای جهانگیر الماسی گفتند ما فیلم غیر دولتی نداریم و من در این جا اعلام می کنم فیلم "روز روشن" کاملا غیردولتی است زیرا با سرمایه شخصی بنده، خانم بهرام و آقای شهابی ساخته شده است. همه می دانیم سینمای ایران چه مشکلاتی دارد. از همین جا درود می فرستم به همه کسانی که برای فرهنگ کشور تلاش می کنند و امیدوارم سال بعد هم فیلم مستقل داشته باشیم.»

فیلم برلین 7- فیلمی بود که به مشکلات پناهندگی چند شهروند عراقی در آلمان می‌پرداخت. فیلمی که کشش و جذابیتی نداشت. فیلم مانند فیلم‌های تلویزیونی آلمانی بود. نقش مصطفی زمانی هم خوب شخصیت پردازی نشده بود و در کل این سؤال برایم باقی است که چرا او این نقش را بازی کرده بود و اصلا نیاز نبود یک بازیگر چهره چنین نقشی را ایفا کند! یکی از نکات جالب توجه در نشست‌ها زمانی است که تهیه کننده می‌خواهد بودجه فیلم را اعلام کند تا به حال یک رقم درست نشنیده‌ایم. اگر از تهیه کننده خودمان در نمایش «ویتسک» بپرسید رقم نهایی را با ریز هزینه می‌گوید آن‌وقت بودجه فیلم‌ برلین 7- را تهیه کننده 1.5 تا 2 میلیارد تومان اعلام می‌کند. معلوم نیست چگونه می‌خواهد 500 میلیون بفروشد چه برسد به 2 میلیارد!

یکشنبه پانزدهم بهمن‌ماه را با فیلم اشیاء از آنچه در آینه می‌بینید به شما نزدیکترند شروع کردم. نام کنجکاوی برانگیزی برای تماشایش بود و از همه بدتر که دیگر گول نام فیلم را نخورم و با یک فیلم کاملا بی‌هدف در همه چیز روبه‌رو بودم. فیلم بعدی هم یک، دو، سه ... پنج در مورد افغانستان بود. نکته جالب اینجاست که این همه سوژه در کشور خودمان چرا این همه فیلم خنثی در مورد کشورهای همسایه داریم که به اکران در همین جشنواره بسنده خواهند کرد و به دلیل نداشتن تماشاچی احتمال زیاد اکران هم نخواهند شد. هر چقدر فیلم خنثی بود نشستش جنجالی دنبال شد. شهیدی فرد مجری جلسات پرسش و پاسخ این دوره از جشنواره فیلم فجر، در گفتگویی لفظی با کارگردان در خصوص بازیگر فیلم به این نتیجه رسید که ختم جلسه را اعلام کند و به نشانه اعتراض سالن نشست را ترک کرد اما این پایان قصه نبود. همایون ارشادی نسبت به این گونه رفتارها اعتراض کرد و در ادامه هم فیلمنامه نویس فیلم نسبت به تغییر فیلمنامه از سوی کارگردان اعتراض کرد. «محمد معیری» کارگردان فیلم تمایل داشت بدون حضور مجری برنامه را ادامه دهد اما در نهایت این اتفاق رخ نداد و نشست پرسش و پاسخ فیلم به پایان رسید. فیلم اخر این روز قاعده تصادف ساخته بهنام بهزادی بود که در نشستش شهیدی فرد از همایون ارشادی عذرخواهی کرد. قاعده تصادف در حد و اندازه کار قبلی بهزادی نبود و انگار دلمان باید برای دیدن فیلم خوب در جشنواره امسال لک می‌زد.

مهم‌ترین اتفاق روز پنجم اکران حوض نقاشی ساخته مازیار میری بود. حوض نقاشی تا انتهای روز پنجم بی‌شک بهترین فیلم جشنواره بود. در این فیلم رابطه‌ی زیبای یک زن و شوهر معلول ذهنی و رابطه و مشکلاتشان با فرزندشان به تصویر کشیده شده بود. شهاب حسینی و نگار جواهریان که هر دو در نشست این فیلم غایب بودند بازی بی‌نقصی ارائه دادند تا یک فیلم خوب هم در جشنواره امسال پیدا شود. فیلم جزء معدود فیلم‌هایی است که به خوبی توانسته مشکلات اقتصادی، تحریم‌ها و نقش آن در زندگی مردم را به تصویر کشد که در این زمینه منحصر به فرد است گرچه چنین فیلم‌هایی تاریخ مصرف دارند.

همان‌طور که فیلم مشکلات سیاسی و اقتصادی را مطرح می‌کرد نشست آن هم با چنین مضامینی آغشته شد. شهیدی فرد در میانه نشست گفت: «همان طور که خبر دارید دیروز روز بانمکی برای ما و ملت ایران بود» یکی از حاضران نیز از مازیار میری برای نادیده گرفتن درخواست برخی از همکارانش پیرامون همکاری نکردن با حوزه هنری به دلیل برخی از مناقشات یک سال اخیر انتقاد کرد و میری گفت: «فکر نمی‌کنم ساختن «حوض نقاشی» سینما را نابود کرده باشد، به نظرم سینما را افرادی نابود می‌کنند که سعی در ایجاد تفرقه میان سینماگران دارند.»