اولین نمایشگاه انفرادی هنرمند ایسلندی، رگنار کیارتانسون

فضای نمایشگاهی Palais de Tokyo اولین نمایشگاه انفرادی هنرمند ایسلندی، رگنار کیارتانسون (Ragnar Kjartansson) را برگزار می‌نماید. این نمایشگاه به شیوه‌ای شاعرانه و شگفت‌انگیز، خواست‌های روزمره، اشتیاق برای تعالی، و از بین رفتن مرز میان امور دنیوی و والا را به تصویر می‌کشد. کارهای جدیدی اختصاصا برای این نمایشگاه خلق شده‌اند؛ از جمله اثری با عنوان «سلام» (۲۰۱۵). این کار، پرفورمنسی تماشایی است که در دکوری در اندازه‌ی واقعی، به شکل میدان زیبای یک روستای فرانسوی، اجرا می‌شود و برخورد کوتاه و مختصر یک زن و مرد را نشان می‌دهد. «صحنه‌هایی از فرهنگ غربی» (۲۰۱۵)، یکی دیگر از کارهای نمایشگاه، مجموعه‌ای از صحنه‌های روستایی سینمایی ملهم از نقاشی‌های واتئو را ترکیب می‌کند؛ یک قایق تندرو روی دریاچه‌ای در سوئیس، زوجی در حال عشق‌بازی در یک فضای دنج مینیمال، شنای عصرگاهی، سوختن یک کلبه‌ی جنگلی، بچه‌های طبقه‌ی بالای جامعه در حال بازی در یک باغ در مونیخ و غیره. این ویدئو/اینستالیشن، هم مرثیه‌ای بر خواست‌ها و تمنیات غربی است و هم آن را می‌ستاید.

دیگر اثر حاضر در نمایشگاه، مجموعه‌ای از نقاشی‌‌های بزرگ ایستاده‌ از کوه‌ها و صخره‌های برفی است که بر اساس سنت نقاشی دکورهای تئاتر اجرا شده‌اند. این نقاشی‌های روی پانل‌های چوبی، در فریبی آشکار خود را به شکل صخره‌ها نمایش می‌دهند. این اشیای بزرگ، سرشار از میل و تمنا هستند؛ اشتیاق برای زیبایی، تعالی و چیزی متفاوت. از این رو تنش میان امور زمینی و روحانی را به تصویر می‌کشند.

کارهای فوق‌العاده‌ی کیارتانسون، محل تلاقی پرفورمنس و سینما، مجسمه‌سازی و اُپرا، و نقاشی در فضای باز و موسیقی هستند. او اغلب پروژه‌های بزرگی مرکب از چند رشته‌ی‌ متفاوت را تولید می‌کند و اجرای کارهایش به همکاری شرکت‌کنندگان متعددی نیاز دارد؛ هنرپیشه‌ها، نوازنده‌ها، دوستان و اعضای خانواده. پروژه‌ای که هنرمند برای این نمایشگاه خلق کرده، استمرار مجموعه تجربیات او متاثر از رمان چهار‌جلدی «نور جهانی»، از نویسنده‌ی برنده‌ی نوبل، هالدور لاکسنِس، است. این کتاب را شاهکار این چهره‌ی پیشروی قرن بیستم در ادبیات ایسلند می‌دانند، که نزد بسیاری از هنرمندان این کشور همچون کتاب مقدس گرامی داشته می‌شود. «نور جهانی»، قصه‌ی تراژیک و رمانتیک یک شاعر نفرین‌شده را روایت می‌کند. در نمایشگاه یک اثر ویدئویی به همین نام، «نور جهانی»، مبنتی بر یک پرفورمنس با عنوان «کاخ سامرلند» ارائه شده است که در آن هنرمند و دوستانش فضای نمایشگاهی یک موسسه‌ی هنر معاصر در وین را به لوکیشن فیلمبرداری تبدیل کرده بودند. آنها در طول چهار هفته، فیلمبرداری قصه‌ی کتاب «نور جهانی» را در آنجا به انجام رسانده بودند. کیارتانسون با همکاری حدود بیست تن از دوستان و اعضای خانواده، یک نمایش دائما در حال تحول ساخته است که تمام مراحل تولید فیلم از تمرینات ابتدایی تا طراحی لباس و فیلمبرداری را نشان می‌دهد. این ویدئو چند ساعت طول می‌کشد و از این رو انعکاس‌دهنده‎ی طولانی‌بودن کتاب است و همچنین نمایانگر بلندپروازی‌های نقش اول آن؛ یعنی یک شاعر فقیر که بدون خستگی در جست‌وجوی راهی برای دنبال‌کردن علاقه‌اش به زیبایی و شعر است. راهی که البته به فقر، زنا و خودکشی منتهی می‌شود. هنرمند می‌گوید: «تکرار، عامل مهمی در تغییر زمان خطی به سیر زمان بر اساس موقعیت است. فکر می‌کنم به‌عنوان یک هنرمند می‌توانم عناصر خاصی را وارد تئاتر کنم یا عناصری را از تئاتر برای کارم وام بگیرم، اما نقطه‌ی مرجع من همیشه خارج از آن خواهد بود.»

کار «سلام» در طول زمان نمایشگاه تکرار خواهد شد. هنرمند بوالهوسانه نمایش‌دادن یک داستان را ــ از کسل‌کننده‌ترین حکایات تا قصه‌های حماسی ــ مورد بررسی قرار می‌دهد و نه‌تنها حیات تازه‌ای در کالبد هنر پرفورمنس می‌دمد بلکه تجربه‌ی جدیدی را برای مخاطبانش به ارمغان می‌آورد. مارکوس تور اندرسون می‌گوید: «در حالی که مفهوم استمرار زمان، محور هنر پرفورمنس دهه‌ی ۱۹۷۰ بود، برای کیارتانسون تنها یک ابزار ساختاری است؛ او علاقه‌ی کمی به بررسی محدودیت‌های فیزیکی بدن دارد. برای محتوای کار، او در عوض، اغلب به چیزی رجوع می‌کند که ممکن است نقطه‌ی مقابل هنر پرفورمنس محسوب ‌شود؛ یعنی تئاتر.» رگنار کیارتانسون (متولد ۱۹۷۶، ریکیاویک) در خانواده‌‌ای هنرمند به دنیا آمده است. مادرش هنرپیشه‌ای مشهور و پدرش نیز کارگردان و فیلمنامه‌نویس است. وی در آکادمی هنرهای ایسلند در رشته‌ی نقاشی تحصیل نمود، اما به سوی هنر پرفورمنس گرایش پیدا کرد. او نماینده‌ی ایسلند در بی‌ینال ونیز ۲۰۰۹ بود و در ۲۰۱۱ نیز جایزه‌ی مالکوم را از پرفورما ۱۱ ــ که بی‌ینالی مختص پرفورمنس است ــ از آن خود کرد. وی برای کار ۱۲‌ساعته‌اش که بدون توقف در مرکز هنر ابرونز اجرا شد، به این جایزه دست یافت.