خانه‎ی هزار جسد (راب زامبی): تلی از جسد بر روی نگاتیوهای خش‎دار

 

سال 1999 راب زامبی خواننده شهیر هوی متال تصمیم به ساخت فیلم خانه‎ی هزار جسد House of 1000 Corpses گرفت. در ابتدا قرار بر سرمایه‎گذاری یونیورسال بود؛ اما خشونت زیاد آن سبب شد یونیورسال دست به عصا در مورد اولین کارگردانی زامبی تصمیم بگیرد. پس از چندی کمپانی لایونسگیت شریک یونیورسال شد و فیلم ساخته شد. به تأخیر افتادن اولین فیلم زامبی کم نبود و بالاخره با رنگ و لعاب فیلم‎های وحشت دهه‎ی 1970 ساخته و در سال 2003 با درجه NC-17 بالاترین درجه ممنوعیت سنی اکران شد.

در دهه‎ی هفتاد فیلمی با همین نام توسط پُل هریسون ساخته شده است؛ اما من به هیچ‎وجه نمی‎توانم اثر هریسون را با فیلم تماما خون‎بار زامبی مقایسه کنم. جنس آثار زامبی کاملا متفاوت از یک فیلم وحشت صرف است. زامبی را می‎توان تأثیرگرفته از جان کارپنتر و تاد هوپر دانست. سینمای خون‎بار تِرَش. فیلم‎های اولی که در اسپانیا، فرانسه و همین فیلم هریسون که در دهه‎ی 1960 و 1970 ساخته شدند تنها انباشتگی جسدها بوده‎اند تا ساختارهای پیچ در پیچ.

در خانه‎ی هزار جسد راب زامبی با 4 جوان ناشی مواجه هستیم که در یکی از جاذبه‎های کنار جاده‎ای –از همان جاده‎ها که کم تردد است و مخاطب از رفتن چند جوان می‎تواند انبوهی از تصورات داشته باشد که بر اساس همین موقعیت سری پیچ اشتباه Wrong Turn ساخته شد- توقف می‎کنند. اتومبیلشان خراب می‎شود و کمک غریبه‎ها را می‎پذیرند. چیزی نمی‎گذرد که کاملا پشیمان می‎شوند؛ اما در این پشیمان سریع نبودند. اجرا در این آغاز چشم‎گیر نیست. رویداد خاصی صورت نگرفته و تنها قواعد ژانر پیاده شده است. فریادهای گوش‎خراش، تلوتلوخوردن‎ها و شخصیت‎های رنگ‎وارنگ و در واقع اتفاق خاصی صورت نپذیرفته است. یک سوم آغازین فیلم درست جایی که به نظر می‎رسد فیلم به جذابیت رسیده است، نمایشی از لحظات معمولی را در روابط علی معلولی داریم. طوفان، ارجاعی به قاتل‎های زنجیره‎ای و کشتار از پیش‎موجود که با دیگر موارد کمی بی‎ربط به نظر می‎رسد.

در زیبایی‎شناسی سینمای وحشت دهه‎ی 1970 اراضی جنگل‎های دورافتاده و جاده‎های منتهی به آن‎ها خود نمایشگر وحشت هستند که می‎توان یاد فیلم محبوب کشتار با اره برقی در تکزاس Texas Chainsaw Massacre را مثال زد؛ فیلمی که راب زامبی هم آن را ستایش می‎کند. در این نوع فیلم‎ها هر کسی را می‎ترسانند و جاذبه‎های مختلفی دارند. موقعیت‎های آشنا ایجاد تعلیق ژنریک می‎کنند. پروژه جادوگر بلر The Blair Witch Project فیلمی بود که از همین موضوع و گم گشتن در جنگل و ایجاد تعلیق بیشترین موفقیت را کسب کند. خانه‎ی هزار جسد را نمی‎توان یک پروژه جادوگر بلر یا حلقه The Ring یا آبشار تاریکی Darkness Falls و یا جیپرز کیپرز Jeepers Creepers دانست و به نوعی باید گفت تکرار شاید به نابودی ختم گردد. جادوگر بلر 2 Blair Witch II را شاید بتوان بدترین فیلمی لقب داد که در جنگل ساخته شده است.

خانه‎ی هزار جسد به جای تعلیق مداوم نوع دیگری از سینمای اکسپلویتیشن را به ما نشان می‎دهد ما در این فیلم با برش کاملی از نمایش تصاویری از برنامه‎های وحشت تلویزیونی دهه‎ی 1950 همراه با صحنه‎های جنسی و خط و خش بر روی نگاتیو روبه‎رو هستیم. کاری که ما را به یاد نوعی زمختی و گرین‎دار بودن فیلم‎های رده‎ی ب می‎اندازد. ملغمه تصاویر برای نزدیک شدن به سینمای اکسپلویتیشن را الیور استون در قاتلین بالفطره Natural Burn Killer نشان داده بود. فیلم به صورت کلیپ‎های مختلف درآمده که دوران وحشت‎زای متفاوتی را بیافریند اما این کلیپ‎ها در کنار هم یک شاکله واحد را به نظرم تشکیل نمی‎دهند اگر چه می‎توان از دیدنشان لذت برد و نوع خاصی از سینمای دهه‎ی آغازین قرن بیست و یکم را تجربه کرد. فیلم برای نزدیک شدن به فضای بی-مووی‎ها –گرچه هزینه اندکش، خشونت و نوع درجه‎بندی‎ سنی‎اش آن را به آن‎ها نزدیک کرده است- خود را مانند یک هنر کیچ به نمایش می‎کشد.

فیلم مهر راب زامبی خواننده مشهور و پرسر و صدا را بر خود دارد. او فیلمش را با شمایلی عجیب و غریب به نمایش گذاشته است. یک داستان وحشت موجه که خیلی سریع سر و شکل دیگری می‎گیرد. مخاطب با هر کسی که بر روی تصویر می‎بیند حس ترحم کند تا همذات‎پنداری زیرا پایان فیلم آن‎چیزی نیست که انتظارش را داریم و هر موتیفی از خشونت و اسلشرها حس انگیزش خاصی در فریادهای گاه و بی‎گاه بازماندگان برنمی‎انگیزد.

رویکرد من در مواجهه با خانه‎ی هزار جسد راب زامبی مثبت است. نظر مثبتم بیشتر جنبه فرمال دارد تا محتوایی. شاید مهم نباشد که شما چگونه انبوهی از تصاویر دهشتناک، صحنه‎های خون‎بار و تلی از اجساد را ببینید بلکه مضمون این وضعیت نیز مهم باشد. می‎توان نزدیک شدن این نسخه را به نسخه‎های کلاسیک این گونه سینما تحسین کرد اما خانه‎ی هزار جسد نتوانسته است در تمام موقعیت‎ها موفق باشد، شخصیت‎های قوی را خلق کند و مرگ را آن‎گونه که می‎خواهد شکوهمند جلوه دهد. در کل گرامیداشت سینمای دهه‎ی 1970 در این فیلم و موسیقی فیلم –که خود زامبی چند ترانه برای آن در نظر گرفته- جذاب هستند.