فرزند صبح: این همه انتظار و هیاهو برای هیچ

مجید رحیمی جعفری - هجدهم بهمن ماه 1389 روز سوم جشنواره فیلم فجر: فرزند صبح به کارگردانی بهروز افخمی

 

 

بالاخره پس از سال‎ها فرزند صبح ساخته بهروز افخمی با حضور خود و خانواده‎اش اکران شد. سال‎ها منتظر بایوگرافی از امام خمینی (ره) بودیم تا شاهد اثری باشیم که در مورد یکی از مردان بزرگ تاریخ ساخته شده است. اثری که نه نشان از امام داشت و نه حتی هیچ چیز دیگر. فالواقع هیچ هم برای فرزند صبح زیاد است. شاید تنها فیلمی باشد که به دیگران توصیه کنم نبینند تا تحقیر شدن افخمی را کمتر ببینم. بهروز افخمی در سالن منتقدان و هنرمندان تحقیر شد که ای کاش اینطور نمی‌شد هر شخصی تجربه بد در کارنامه‌اش دارد و شانس افخمی تجربه بدش در مورد شخصیتی بود که مردم کشور تعصب خاصی روی ایشان دارند. سال گذشته همین امر در مورد زمهریر رخ داده بود که بنده آن شب را ترجیح دادم به سینما نروم چون با فیلم‎هایی که حاشیه زیادی دارند احساس راحتی نمی‎کنم اما فرزند صبح در مورد پیشوای مسلمین جهان بود بالاتر از گاندی یا ماندلا که آثار خوبی در موردشان ساخته شده است.

 

 

فرزند صبح هیچ چیز از سیره و زندگی امام خمینی به تصویر نکشید. تنها وجه اشتراک این فیلم با امام خمینی اسم کودکی بود که نامش روح الله بود. فیلم بی‎هدف کودکی به نام روح الله را نشان می‎داد که از خانه به میان علفزار می‎رفت، برای استراحت و طعام بازمی گشت و دوباره به میان علفزار می‎رفت. این عین واقعیت فیلم است که بدون دیالوگ دقایق زیادی صرف راه رفتن یک کودک می‎شد. در میان این تصاویر چند باری هم به صورت کلیشه وار به تبعید امام به ترکیه پرداخته شد که باز هم هیچ وجه خاصی از امام نبود. شخصی به نام روح الله که در کنار چند مأمور ساواک نشسته که مدام هم از امام حلالیت می‎خواهند. این شخص می‎توانست هر کسی باشد و در بدترین وجه یک صحنه هم از سید احمد فرزند بزرگوار امام با بازی محمد رضا شریفی‎نیا به تصویر کشیده شد که امام تنها می‎گوید احمد یک بالشت برای من بیاور. آنقدر افخمی در ان شب و در کنفرانس مطبوعاتی خورد شد که شاید دیگر جایش نباشد از گاف‎های سینمایی آن بگوییم. کیفیت رنگ و نور فیلم که بسیار ضعیف بود هم به کنار چون افخمی فیلم را رها کرده و اشخاص دیگری ان را رفو کردند. هر توجیهی هم که آقای افخمی در مورد تکنیک بیاورد که فیلم من نیست از نظر تکنیکی همه پذیرا ولی از نظر داستان (که البته به هیچ وجه شبه داستانی وجود نداشت که داستان) فیلم بسیار ضعیف بود کودکی را به صورت مستند نشان داد که هر کسی می‎توانست باشد جز امام خمینی.