«لانتوری» و «اژدها وارد می شود» از نگاه منتقدان حاضر در برلین 2016

 

«لانتوری» و «اژدها وارد می شود» عناوین دو فیلم از سیینمای روز ایران هستند که امسال در دو بخش از جشنواره فیلم برلین 2016 حضور داشتند. لانتوری در بخش پانورامای جشنواره و اژدها... در بخش اصلی آن. در اینجا نگاهی گذرا داریم به یادداشت هایی که منتقدان بین المللی در مورد اکران این دو فیلم در جشنواره برلین نوشته اند: 

 

لانتوری (رضا درمیشیان)

 

دبورا یانگ – هالیوود ریپورتر (چشم در مقابل چشم)

 

درمیشیان.. با «لانتوری» یک قصه را چنان شوک‌برانگیز روایت می‌کند که تقریبا تماشای آن را غیرممکن می‌سازد. مجازات بصری و احساسی تماشاگر فیلم با صحنه‌هایی بی‌رحمانه در پایان فیلم ادامه پیدا می‌کند. درمیشیان از مرزی که مخاطبان می‌توانند تحمل کنند، عبور کرده است. این سینما به شدت ناراحت کننده است و نمایش آن در خارج از جشنواره‌ها تقریبا ناممکن است.

 

دویچه‌وله

 

شهرام اسلامی در مصاحبه با دویچه‌وله اینطور می‌گوید: «در واقع اگر از کلماتی مانند «توضیح» و «چالش» استفاده می‌کنیم، به خاطر همراهی با منطق درونی فیلم است، و گرنه خود این موضوع که فیلم می‌خواهد از طریق ابراز نظر افراد مختلف، فضایی برای گفتمان عمومی و دموکراتیک ایجاد کند، نقطه ضعف فیلم به حساب می‌آید. همه چیز «توضیح» داده می‌شود، «نمایشی» در کار نیست. در نظر بگیرید که به جای نشان دادن فیلم به شما کسی آن را تنها در سطح عینی برای شما بازگو کند.» دویچه وله در پایان گزارش‌اش از فیلم درمیشیان آن اینطور می‌آورد: «فیلم تنها در جشنواره آرشیو خواهد شد».

 

اژدها وارد می‌شود (مانی حقیقی)

 

دبورا یانگ – هالیوود ریپورتر

 

مانی حقیقی در «اژدها وارد می‌شود» بعد دیگری از سینمای ایران را نشانمان می‌دهد. سینمایی که سال‌هاست در تسخیر سینمای مینیمال عباس کیارستمی و سینمای اجتماعی و طبقه متوسط اصغر فرهادی گرفتار آمده است. حقیقی در «اژدها وارد می‌شود» تصویری سورئال از ایرانِ قبل از انقلاب را به نمایش گذاشته است. سینمایی که بنا به خواست شخصِ فیلمساز در قالب سبکی همچون مستندنما یا ماک‌داکومنتری ارائه شده است. قالبی که به نظر می‌رسد با توجه به نیت فیلمساز در مورد سردرگم ساختن مخاطبان بین مفهوم واقعیت و خیال، بهترین گزینه‌ی ممکن است.

 

لی مارشال – اسکرین دیلی

 

بالشخصه گمان می‌کردم که قرار است که در «اژدها وارد می‌شود» فیلمی تاریخی در مورد ایران قبل از انقلاب ببینم. انتظاری که البته با دیدن فیلم مانی حقیقی نصیبم نشد. فیلم «اژدها وارد می‌شود» بیشتر شبیه به یک تجربه‌اندوزی شخص کارگردان با مدیوم سینما است. فیلمی که اصرار می‌کند در قالب سبکی همچون مستند به مدتی قریب به دو ساعت به مخاطب خود دروغ بگوید. آن هم در مورد تاریخ ایران. امری که دلیلی جز خواست بازی کردن با امکانات مدیومی همچون سینما ندارد. از این نظر فیلم جدید حقیقی صرفاً فیلمی مناسب برای جشنواره‌های سینمایی است و نه چیزی دیگر.