پایان موسیقی مذهبی و آغاز موسیقی غیرمذهبی

 

 مهم‎ترین فرم مذهبی که در قرون وسطی وجود داشت، فرم مِس Messe   است. مس بخشی از مراسم مذهبی است که روزانه اجرا می‎شود و شامل سه بخش است:

Ordinarium شامل پنج بخش آوازی است که به طور روزانه خوانده می‎شوند.

Proprium شامل آوازهایی است که بنا به هر مناسبت و جشنی عوض می‎شوند.

Orationes شامل دعاها است.

 

 

در تصویر زیر دو بخش Kyrie  و Gloria از یک مس آورده شده است. همان‎گونه که مشاهده می‎کنید Kyrie بسیار کوتاهتر از Gloria است. متن آن متشکل از چند جمله‎ی کوتاه ولی با نت‎های زینت بسیار زیاد است. Gloria از بخش‎ها و جملاتی در اندازه‎های مختلف تشکیل شده است. نت‎های زینت در آن بسیار کمتر به چشم می‎خورند و بسیار طولانی‎تر ازKyrie  است.

  

 

امکان این‎که بر روی زینت‎های Kyrie   متن جدیدی نوشته شود وجود دارد. به این متن‎های جدید Tropus  می‎گویند.

 

یک Tropus  مهم بر روی نت‎های زینت بخش آخر Alleluja خوانده می‎شود. این بخش Jubilus  نامیده، بر روی Jubilus  متن جدیدی نگاشته و این‎گونه Sequenz به عنوان یک بخش مستقل و جدید ایجاد می‎شود.

Sequenz در حالت کلاسیک و اولیه خود از دو بیتی‎هایی تشکیل می‎شود که هر دو بیت بر روی یک ملودی خوانده می‎شوند و هر دو بیتی را یک گروه کر می‎خواند. اندازه‎ی بیت‎ها می‎تواند متفاوت باشد.

 

در زیر Sequenz بسیار معروفی را که در نیمه‎ی اول قرن 13 نوشته شده است می‎بینید. ملودی بیت اول Dies irae, dies illa, Solvet saeclum in favilla در بسیاری از قطعات معروف آهنگسازان به عنوان تم اصلی استفاده شده است. در زیر سه نمونه آورده شده است.

Hector Berlioz: V.Songe d'une Nuit du Sabbat (Larghetto - Allegro) - Symphonie Fantastique

Franz Liszt: Totentanz (Danse macabre)

Sergej RachmaninowSymphonische Tänze, op.45

 

 

دانلود ملودی

 

  

آغاز موسیقی غیر مذهبی

ترانه سرایی غیرمذهبی در قرون وسطی در اواخر قرن یازدهم در جنوب فرانسه با خوانندگان Troubadour شروع شد. صد سال پس از آن در شمال فرانسه خوانندگان Trouvere و در مناطق آلمانی زبان خوانندگان Minnesänger این سنت را ادامه دادند. اوج این حرکت در سال 1200 و پایان  آن در آخر قرن سیزدهم با پایان دوره‎ی شوالیه‎ها همراه بود. این نوع ترانه سرایی در میان اشراف‎زادگان، اعضای کلیسا و مردمی که در خدمت این دو قشر بودند رواج داشت.

خوانندگان Troubadour اشعار خود را به زبان Provenzalisch که مخصوص جنوب فرانسه، ایتالیا و اسپانیا بوده است می‎سرودند. Troubadour و Trouvere به معنای مخترع متن و ملودی (موسیقیدانان شاعر) است.

اگر اشعار این این خوانندگان را از نظر موضوعی دسته بندی کنیم این فرم ها ایجاد می شوند:

Chanson (Kanzone, Lied) اشعار عاشقانه که بیان کننده ناکامی عاشق است.

Alba, Aube (Taglied) با پایان روز عاشق و معشوق مجبور به جدایی از هم می‎شدند.

Pastorale از طرف شوالیه ها برای دختران روستایی خوانده می‎شده است.

Chanson de Croisade(Kreuzlied) گزارش در مورد جنگ‎های صلیبی.

Lamentation, Planch(Trauerlied) در مراسم سوگواری ارباب‎ها خوانده می‎شده.

از معروفترین Troubadour- ها می‎توان به اشخاص زیر اشاره کرد:

Guillaume IX (1080-1120), Jaufre Rudel (1120-1150), Bernart de Ventadorn (1150-1180), Peire Vidal, Reimbaut de Vaqueiras, Arnaut Daniel (1180-1120)

از معروفترین Trouvere - ها می‎توان به اشخاص زیر اشاره کرد:

Chretien de Troyes, Richard Löwenherz (1150-1200), Gace Brule (1200-1250), Jehan Bretel, Adam de la Halle (1250-1300)

در مناطق آلمانی زبان Walther von der Vogelweideخواننده‎ی بسیار معروفی بود که اشعار او تا به امروز حفظ شده‎اند. این سنت حتی تا قرن 18 توسط خوانندگان Meistersinger در این مناطق ادامه پیدا کرد.

فرم AAB یا Barform یا Canzone

مهم‎ترین فرم مورد استفاده فرم AAB است.  در بخش  AAملودی با دو متن مختلف تکرار می شود و در بخش B ملودی جدیدی خوانده می‎شود.

در مثال زیر هر بخش A برای فهم بهتر به دو بخش کوچکتر a-b و بخش B به سه بخش c-d-b تقسیم شده است.